Сахна жана кино жылдызы эле. Жамал Сейдакматовага жазылган некролог

Бишкек, 16.02.21. /Кабар/. Кыргыз эли орду толгус оор жоготууга учурады. 2021-жылдын 16-февралында кыргыз театр жана кино искусствосунун залкар таланты, Кыргыз Республикасынын эл артисти, Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын лауреаты Жамал Сейдакматова 82 жаш курагында дүйнөдөн кайтты.

Жамал Сейдакматова 1939-жылдын 21-сентябрында Ысык-Көл районунун Темир айылында туулган.

1957-жылы Кыргыз мамлекеттик академиялык драма театрына кабыл алынган. Ошол күндөн өмүрүнүн акырына чейин улуу актриса катары талыкпай эмгек кылуунун үлгүсүн көрсөтүп келди. Кыргыз сахнасында Катаринанын, Дездемонанын, Найман эненин, Кишимжандын жана башка каармандардын мыкты образдарын жараткан.

«Кыргыз керемети» деп аталган кыргыз кинолорунда бир катар ролдорду зор чеберчилик менен аткарып, кыргыз кино жаатын өнүктүрүүгө чоң салым кошкон. 1958-жылы «Алыскы тоолордо» көркөм тасмасына тартылган. Андан соң «Ташка баткан элестер» көркөм тасмасында Жамалдын, «Өрүкзаардагы баян» көркөм тасмасында Зууранын, «Ак илбирстин тукуму» көркөм тасмасында Бегайымдын, «Курманжан датка» көркөм тасмасында Курманжан датканын жана башка көркөм тасмаларда бир катар ролдорду өтө жогорку деӊгээлде аткарган. Актрисанын кайталангыс талантына чет элдик режиссерлор да жогору баасын берип, ал «Мосфильм», «Өзбекфильм», «Казакфильм» киностудиялары тарткан бир нече фильмдерге тартылган.

1989-жылы Кыргызстандын тарыхында биринчи жолу жеке менчик «Туңгуч» театрын ачкан. Театр өнөрүндө бурулуш жасап, жаңы ыкмалар менен дүйнөлүк деңгээлдеги мыкты спектаклдерди коюп, Колумбия, Улуу Британия, Германия, Иран, Египет, Кытай, Түркия, Россия, Казакстан, Өзбекстан, Тажикстан мамлекеттериндеги эл аралык фестивалдарга катышып, бир нече баш байгелерди багындырган.

2016-жылы Лондон шаарындагы эл аралык театр фестивалында Жамал Сейдакматовага «Дүйнөлүк театр искусствосунун улуу актрисасы» номинациясы берилген.

Залкар актрисанын эмгеги жогору бааланып, 1976-жылы Кыргыз Республикасынын эл артисти ардак наамына татыктуу болгон.

1986-жылы Ж. Садыковдун «Манастын уулу Семетей» драмасында Каныкейдин образын эң мыкты жараткандыгы үчүн Токтогул атындагы сыйлык ыйгарылган. 2003-жылы III даражадагы «Манас» ордени, 2019-жылы II даражадагы «Манас» ордени менен сыйланган. ТҮРКСОЙ эл аралык уюмунун Алтын медалын алган.

Сахна жана кино жылдызы Жамал Сейдакматованын жаркын элеси түбөлүккө эсибизде сакталат. Анын үй-бүлөсүнө жана туугандарына көңүл айтып, аза кайгысын тең бөлүшөбүз.

С. Н. Жапаров, Т. Т. Мамытов, У. А. Марипов, Р. И. Отунбаева, С. Ш. Жээнбеков, С. С. Касмамбетов, А. К. Касымалиева, И.Ш. Өмүркулов, Ж. К. Турускулов, М. К. Алимбеков,
Б.Э. Төрөбаев, А. Т. Сулайманов, А. Т. Мамашева, Г. С. Молдобекова, Б. С. Турусбеков, У. Ч. Исмаилов, М. Э. Мавлянова, А. Э. Новиков, У. Т. Кармышаков, Ж. А. Асанкулов, К. О. Иманалиев, А. Б. Бейшеналиев, К. К. Ташиев, К. Б. Базарбаев, Ж. У. Саралаева, Э. Н. Жантаев, М. М. Мамакеев, Т. С. Садыков, Б. Жакиев, М. Мамытов, Э. Х. Акрамов,
К. Сартбаева, С. Токтакунова, М. Т. Байжиев, С. А. Раев, М. С. Шаршенбаев, М. У. Алышпаев, Г. С. Базаров, Т. Т. Казаков, С. Шернияз, Г. А. Ажибекова, Н. И. Мамбетова, Г. К. Каниметова, З. М. Сооронбаев, М. М. Мусаев, А. А. Акматалиев, Ж. О. Кулманбетов, Э. В. Чалабаев,
А.А. Өзүбеков, М. А. Мамбетов, М. К. Сарбагышев ж. б.