Бишкек, 15.07.21. /Кабар/. Бириккен улуттар уюмунун Өнүктүрүү программасы (БУУӨП) жана өнөктөштөр дүйнө жүзүндөгү жергиликтүү жамааттарды тааныган 12-Экватор сыйлыгынын жеңүүчүлөрүн жарыялашты.
Жеңүүчү уюмдар биоартүрдүүлүктүн жоголушуна жана климаттын өзгөрүшүнө каршы күрөшүү жана пандемия учурунда дагы жергиликтүү өнүгүү максаттарына жетүү үчүн жергиликтүү, инновациялык, жаратылышка негизделген чечимдерди көрсөтүүдө.
Экватор сыйлыгынын лауреаттары жаратылышка негизделген өнүгүү чечимдерде жергиликтүү жамааттардын билими менен тажрыйбасына ээ артыкчылыктарын көрсөтүшөт. Болуп көрбөгөндөй планетардык кризиске туш болгон учурда, туруктуу азык-түлүк тутумубузду калыбына келтирүүчү, климаттын өзгөрүшүнүн кесепеттерин азайткан жана жаратылышты коргогон иш-аракеттерди көрсөтүү – oшол эле учурда пандемиядан экологиялык калыбына келтирүүгө салым кошуу.
"Бизге жаратылыш дүйнөсүн коргоого жана калыбына келтирүүгө жардам бере турган экономикалык жана өнүгүү моделдерибизди түбүнөн өзгөртүү керек. Быйылкы Экватор сыйлыгынын лауреаттары бул өзгөрүү дүйнө жүзүндө болуп жаткандыгын көрсөтүштү - алардын укмуштуудай, жаратылышка негизделген чечимдери биздин планеталык өзгөчө кырдаалдын планын чагылдырып турат. Норвегия өкмөтүнө 2021-жылдагы Экватор сыйлыгынын колдоосу үчүн ыраазычылык билдиребиз", – деди БУУӨПтүн Администратору Ахим Штайнер.
Быйылкы жылдын жеңүүчүлөрүнүн катарына токой коруктарындагы токой кыюуга жана браконьерликке альтернатива катары органикалык жемиштерди жана органикалык өскөн өсүмдүктөрдү саткан жергиликтүү кооперативдер кирди; ата-бабаларынын аймактарын мунай эксплуатациялоодон сактоо үчүн күрөшүп жаткан жергиликтүү элдердин тобу; саздак экосистемаларды коргогон, климаттын өзгөрүшүн азайтууга салым кошкон жана жүздөгөн жамааттар үчүн суу менен камсыз кылган жергиликтүү уюм; жана салттуу ыкмаларга негизделген органикалык айыл чарбасына өтүүнү жайылтуучу жергиликтүү калктын үгүттөө тобу, он жылдан бери өлкө боюнча органикалык азыктарды гана өндүрүү боюнча өкмөттүн милдеттенмесин алды.
Экватор сыйлыгы биринчи жолу Кыргызстандык топко тапшырылды. Бразилия, Боливия, Камерун, Коста-Рика, Эквадор, Индия, Нигер жана Мексиканын өкүлдөрү да лауреат болушту. 2020-жылдан кийинки Биологиялык ар түрдүүлүктүн дүйнөлүк алкагынын көз карашынан алганда, жеңүүчүлөр адамдардын жана планетанын келечеги үчүн өтө маанилүү экосистемаларды жана биологиялык ар түрдүүлүктү коргоо, калыбына келтирүү жана туруктуу башкаруу боюнча кандай иш-аракеттерди көрүүгө болот.
Кыргызстандын айылдык жана тоолуу аймактарындагы жерлердин деградациясын жоюп, BIO-KG "Органикалык Аймактарды" (жамааттарды) түзүүгө демилгечи болуп, анда айылдыктар салттуу билимге жана агробиотүрдүүлүктүн азык-түлүк тутумуна негизделген органикалык айыл чарбасын гана жүргүзүшөт. Бул модель өкмөттүн он жыл ичинде өлкө боюнча органикалык дыйканчылыкка өтүү жөнүндөгү билдирүүсүндө маанилүү болду.
Экватор сыйлыгынын лауреаттары 10,000$ алышат жана БУУнун Башкы ассамблеясы, Nature for Life борбору жана БУУнун азык-түлүк тутумдарынын саммити менен байланышкан бир катар атайын виртуалдык иш-чараларга катышуу мүмкүнчүлүгүн алышат. Алар 2002-жылы негизделгенден бери Экватор сыйлыгын жеңип алган 80ден ашуун өлкөдөгү 255 жамааттардын тармагына кошулушат.
Жеңүүчүлөрдү 126 мамлекеттен келген 600дөн ашуун номинациялардын арасынан эл аралык белгилүү эксперттердин көз карандысыз техникалык консультативдик комитети тандап алды. Тандоо биологиялык ар түрдүүлүк кризисин чечүү жолдорун көбөйтүү жана масштабдоо моделин сунуш кылган жамааттык мамилелерге негизделген. Мисалы, Фиджинин Жергиликтүү башкарылуучу деңиз аймактары тармагы (Экватор сыйлыгы 2002), анын Тынч океанына, эми башка континенттерге тараган Жергиликтүү башкаруучу деңиз аймактарынын моделин жайылтты. Угандадагы Kayonza Growers чай заводу (2015-жылдагы Экватор сыйлыгы) чай өстүрүүчүлөр кооперативинин ийгиликтүү өнүгүүсүн артта калтыруу үчүн спутник заводун курууга насыя алган.
Пикир
Оставить комментарий