Коомдук-саясий абалдын курчушуна жол бербестен, туруктуулукту сактоо маанилүү. Кыргызстандагы бийликти солкулдатып, ар кандай көйгөйлөрдү айтуу менен өз пайдасын көздөө аракеттерине кылдат, ошол эле учурда сабырдуу мамиле кылуу керек. Кыргызстанда коомду бөлүп-жарып, тирешүү жолу менен өздөрүнө карьера жасап, бийликке келүүгө аракет кылган саясий күчтөр бар экенин түшүнүүбүз зарыл. Мындай кырдаалда ички тең салмактуулукту сактоонун эң маанилүү ыкмасы бар – чагымчылдыкка алдырбоо. Бул демократиянын жана коомдун ашыкча саясатташуусунун кесепети. Сынчыл ой жүгүртүү менен ар кандай шылтоону колдонуп, башаламандык жасоого аракет кылып жаткандарга көңүл буруңуз.
Элдешкис оппозиционерлер деле азыр кайыкты чайкасаң, эртең орду толгус кесепеттерге алып келиши мүмкүн экенин түшүнүшүүдө. Казакстанда жаңы жылды майрамдоодо бир нече ири шаарларда башаламандыктар тутанып, тынч митингдер кандай аяктаганы бат эле эсибизден чыгып калды көрүнөт. Алматыдагы нааразылык акциясына чыккан жарандардын артында куралчан согушкерлерди унутуп калдыңызбы? Андан кийин Өзбекстандагы Каракалпакстан коомчулугу алоолонуп, Ташкенттин конституцияны өзгөртүү демилгесине каршы чыккан. Ошондой эле Баткенде жазындагы курч кырдаал Тажикстандын Кыргызстанга жасаган акыркы ырайымсыз агрессиясына айланды.
Баткендеги согуштук аракеттерден кийин чек ара жаңжалынын очогу Бишкекте тутана баштаганын көрүп жатабыз. Айрым күчтөр Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин төрагасы Камчыбек Ташиевди Тажикстанга чектеш талаштуу аймактардагы төрт чек ара постун алуу чечими мамлекеттин кызыкчылыгына каршы келет деген жүйөө менен кызматтан алуу аракетин көрүүдө. Ал эми ушул эле талапты Душанбе дагы аткарып, аскерлерди жана техниканы ок атышуу болгон жерлерден алыстатып жатканына көңүл бургандар аз. Мындан тышкары, эки тарап тең аймакта жакшы куралданган белгисиз согушкерлер болгонун белгилешти. Бул жаңы чыр-чатактар үчүн даба экени чындык эмес, бирок чек арадагы кагылышуулар дагы деле улана бериши ыктымал. Мүмкүн кимдир бирөөлөр ок атууну токтотуп, туруктуулукту сактап калууга нааразы болуп жаткандыр?
Кыргызстан чек арачылардын, жоокерлер менен офицерлердин баатырдык аракети жана алардын өмүрү менен өз аймагын коргоп калды. УКМКнын башчысы Ташиев согуштук аракеттер жүрүп жаткан маалда Баткенде болуп, ок атышпоо боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп, бир нече аскер кызматкерлерин туткундан алып чыкты. Бул үчүн ал бириккен демократиялык кыймылдын айрым оппозиционерлери талап кылгандай кызматтан алынышы керекпи?
Айтмакчы, бириккен демократиялык кыймылдын мүчөлөрүнүн бири, ар түрдүү оппозициялык агымдардын катышуучусу Бектур Асанов жергиликтүү маалымат каражаттарына берген маегинде өнөктөштөрүнүн жийиркеничтүү билдирүүсүнө тиешеси жоктугун айтып чыкты. “Мен өкмөттүн саясатын колдогондордон эмесмин жана мен оппозициядамын. Бирок, азыр өкмөттү сындай турган учур эмес. Тышкы күчтөр кол салып, биздин эгемендүүлүгүбүзгө коркунуч жаралып турган чакта бардык жарандар, активисттер, оппозиция жана бейөкмөт уюмдар сындоону токтотуп, бийликти колдошубуз керек. Геосаясий кырдаал курчуп, анын ичинде дүйнөлүк ири державалардын жаңжалы күчөп бара жатат. Тышкы таасирлер өсүп жаткан шартта биз абдан этият болушубуз керек.
Анын үстүнө чек ара маселеси боюнча тез жана ойлонбой чечим кабыл алуу мүмкүн эмес. Бул маселе боюнча өкмөттө көп маалымат бар. Биз абалды жарым-жартылай гана билебиз. Ошондуктан коомчулукка, журналисттерге, блогерлерге кайрылат элем: ар кандай маалыматты таратууда этият бололу”, - деген Асанов.
Кыргызстанда чыңалуу жаратып, коомду бөлүп-жаруу аракеттерин Жогорку Кеңеш байкабай жатканы таң каларлык. Тескерисинче, айрым депутаттар Баткендин айланасында кырдаалды курчутуп жатышат. Кайрадан жаңжал чыгып кетсе, анын кесепети кандай болорун толук аңдашпагандай. Анын үстүнө, азыркы учурда бүтүндөй Борбор Азия аймагында чыңалуунун жаңы очокторунун коркунучу дагы эле сакталууда.
УКМК башчысына карата маалыматтык-психиологиялык чабуул Кыргызстанда коомдук-саясий тең салмактуулукту бузуп, укук коргоо органдарын олку-солку кылуу аракети болушу мүмкүн. Чыңалуунун очогун Бишкекке өткөрүп берүү мамлекеттин эгемендүүлүгүнө жана жарандардын коопсуздугуна олуттуу коркунуч туудурат.
Албетте, жакын арада коомду бөлүп-жаруу аракеттери кайталанышы ыктымал. Муну алыскы жана жакынкы чет өлкөлөрдө болуп жаткан окуялардын тажрыйбасы ачык көрсөтүп турат. Элди көчөгө алып чыгуу сценарийин жана чагымчыл аракеттерди жокко чыгарууга болбостугун түшүнүшүбүз керек. Ошондуктан, саясий көз караштарга карабастан, азыр фейктерден жана ар кандай чагымчыл аракеттерден алыс болуп, сабырдуу болуу маанилүү. Түбөлүк оппозиционерлердин айрымдары да муну түшүнүп жатканы кубандырат.
“Кабар” МАБ
Пикир
Оставить комментарий