• 86.5
  • 91.43
  • 0.87

Манасчы жана семетейчи Жаңыбай Кожек уулунун 150 жылдыгы белгиленет

Маданият 0

Бишкек, 18.07.22. /Кабар/. Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинде министр Азамат Жаманкуловдун төрагалыгы астында манасчы жана семетейчи Жаңыбай Кожек уулунун 150 жылдыгын өткөрүү боюнча жыйын онлайн/офлайн формата өттү. Бул тууралуу ведомствонун басма сөз кызматынан билдиришти.

Жыйынга президенттин Нарын, Жалал-Абад, Чүй облустарындагы ыйгарым укуктуу өкүлчүлүгүнүн, Бишкек шаарынын мэриясынын, Улуттук илимдер академиясынын өкүлдөрү, коомдук жана жеке ишкерлер катышты.

Анда жыл ичинде аткарыла турган иштердин планы каралып, аткарыла турган иш- чаралар планы талкууланды.

Пландардын катарында облустук жана шаардык деңгээлде илимий-практикалык конференцияларды, көргөзмөлөрдү, жолугушууларды өткөрүү, Жаңыбай Кожек уулунун жети атасы, өмүр баяны жөнүндө маалымат камтыган стелла орнотуу, Т.Айталиеванын семетейчи Жаңыбай Кожек уулу жөнүндө чыккан китебин тарыхый жыйнактар менен толуктап, кайра басып чыгаруу, Таластагы “Манас ордо” комплексинде атайын бурч уюштуруу жана экспонаттар менен толтуруу, туулган жери Жумгал районунун Чаек айылына жаңы салынып жаткан маданият борборуна Жаңыбай Кожек уулунун ысымын ыйгаруу сындуу бир катар иш- чаралар камтылууда.

Азамат Жаманкулов жыйынга катышкан бардык тараптардын ой-пикирин эске алуу менен, тез арада иш- чаралар планын бекитүү тапшырмасын берди.

Кожек уулу Жаңыбай - манасчылыкты атадан-балага мурас катары алып келе жаткан манасчылардын бири. Айдарбек, Сүйүнбай, Сакөчүк, Теңирбай, Сары, Жаманкары, Кожек (Көжөк) болуп, жети атасынан бери “Манас” айтып келаткан Жаңыбай Жумгал өрөөнүндө туулган. Жаныбайдын атасы Кожек эл арасында көбүнчө үчилтиктин экинчи бөлүмү “Семетейди” айтып жүргөндүктөн аны эл семетейчи деп билишчү. Жаныбай “Манасты” атасы Кожектен үйрөнүп, 16 жашынан айта баштаган. “Манастан” “Көкөтөйдүн ашы”, “Чоң казат” эпизодун жана “Семетей”, “Сейтек” эпосторун толук айткан.

Жаңыбайдан жазылып алынган эпостун жалпы көлөмү 19 445 сап ыр. Ал “Эр Төштүк”, “Эр Табылды” эпосторун, элдик поэма “Ак Мөөрдү” жана салт ырларын да билген. К. Мифтаковдун жазып калтырган маалыматына караганда Кожектин баласы Матай да атасынан “Семетейди” үйрөнгөн жана айрым эпизоддорун атасынан жакшы билген. Анын айтып берүүсүндө К. Мифтаков 1941-жылы “Семетей менен Чынкожонун жоолашкан себеби” деген эпизодду жазып алган да, окуяны үзбөө үчүн бул үзүндүнү атасы жаздырган эпизодго кошуп 34-номерлүү дептерге киргизген. Бирок, Матай өзү билген эпизодду ыр формасында эмес, кара сөз түрүндө жаздырган. Анткени, айтуучулук өнөрдү өнүктүрүп жүрбөгөндүктөн, эпизоддун мазмунун гана эстеп калып, аны кара сөзгө айлантып айтып калган

Пикир

Оставить комментарий