“Санарип Инсан” эки жылдык долбоордун жыйынтыгын чыгарды

Бишкек, 15.03.24. /Кабар/. Европа Биримдигинин, Европа Коңшулук Кеңешинин жана Интернет Коомунун Кыргыз Бөлүмүнүн (ISOC) каржылык колдоосу менен ишке ашырылган “Санарип Инсан” долбоору Борбор Азиядагы инклюзивдик өсүшкө жана инновацияларга жол ачууда.

Долбоордун негизги максаты санариптик платформаларда окутуу жана санариптик сабаттуулукту жогорулатуу аркылуу Кыргызстандын айыл аймактарындагы жаштардын жана аялдардын экономикалык бакубаттуулугун жогорулатуу үчүн бирдей экономикалык мүмкүнчүлүктөрдү жана туруктуулугун илгерилетүү болуп саналат.

Долбоордун иш-аракеттеринин натыйжасы Туруктуу өнүктүрүү максаттарына жана адам укуктарын коргоого ылайык жаштарды коргоонун көрсөткүчтөрүн жакшыртуу болду.

“Санарип Инсан” долбоору үч негизги багытка – электрондук коммерцияга, санариптик туризмге жана санариптик айыл чарбага басым жасоо менен аймактардын тургундарына өздөрүнүн экономикалык бакубаттуулугун жакшыртуу жана туруктуу өнүгүүгө өбөлгө түзгөн санариптик билимдер менен куралданууга жардам берди.

4-мартта “Санарип Инсан” долбоорунун жыйынтыктоочу форуму болуп өттү.

“Долбоордун көңүлү аймактарга багытталган жана биз аймактарда санариптик көндүмдөрдүн мүмкүнчүлүктөрү өтө аз, кыз-келиндер жана жаштар үчүн дагы азыраак мүмкүнчүлүктөр бар экенин сезебиз. Экономикалык жана санариптик мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүү менен аймактар ​​тез темп менен өнүгөт деп ойлойбуз”, - деп баса белгиледи Талант Султанов.

Кыргыз өкмөтүнүн санариптештирүү артыкчылыктууга ылайык, долбоор түрдүү министрликтер менен тыгыз координацияда ишке ашырылууда. Билим берүү министрлиги менен биргелешкен аракеттер санариптик билим берүү материалдарын иштеп чыгууга алып келди, ал эми Санариптештирүү министрлиги жана Жаштар иштери боюнча министрлиги менен өнөктөштүк санариптик мүмкүнчүлүктөрдү кеңейтүүгө комплекстүү мамилени камсыз кылат.

“Санарип инсан долбоору эки жылдан бери ишке ашып жатат. Бүгүнкү күндө бул долбоордун аркасында ишке ашырылган буюмдардын ушундай бай көргөзмөсү бар. Жакшыртылган санариптик көндүмдөр, бизнес көндүмдөрү жана ар кандай долбоорлор боюнча кызматкерлердин квалификациясын жогорулатуу. Мунун баары ушул долбоордун аркасы, андыктан “Санарип Инсан” сыяктуу долбоорлор бар экенине абдан кубанычтабыз”, - деп баса белгиледи санариптик өнүктүрүү министри Нурия Кутнаева.

Компьютердик сабаттуулукту жогорулатуу үчүн санариптик компетенциялардын алкактарынын бири Microsoft Digital Literacy толугу менен ыңгайлаштырылган жана кыргыз тилинде айтылган. Мугалимдер үчүн 100гө жакын видеоматериалдар жана ошончо эле презентациялык материалдар кыргыз тилинде бар.

“Санарип Инсан” кыргыз тилиндеги программалоо тилдеринин жеткиликтүүлүгүнө биринчи кадам таштады - ар бир кыргызстандык үчүн жеткиликтүү болгон Python программалоо тилин которду.

“Python программалоо тили кыргыз тилине которулду. 76 видеосабак түзүлдү, аларды биз өлкө боюнча 2300 мектепке тараттык. Эми аймактардагы IT-технологияларга кызыккан мектеп окуучулары өз алдынча билим ала алышат. Быйылкы максатыбыз – бүтүрүүчүлөргө санариптик билим боюнча сертификат берүү”, - деди форумдун ачылышында КР билим берүү жана илим министринин орун басары Бекжан Супаналиев.

Долбоордун негизги жетишкендиктеринин бири болуп жалпы байге фонду 2,7 миллион сомду (27 500 евро) түзгөн жаштар үчүн стартап конкурсу болду. Ошентип, өлкөнүн бардык аймактарынан 10 санариптик стартап колдоо алды. Стартапты тездетүү жана каржылоонун натыйжасында 255 жумушчу орун түзүлдү.

Долбоор миңдеген жарандарга санариптик көндүмдөрүн жогорулатууга жардам берди, бул алардын экономикалык бакубаттуулугун жогорулатууну билдирет жана бул Кыргызстандын айылдарына инклюзивдүү экономикалык өсүштү алып келет, бул өз кезегинде өлкөнүн санариптик экономикасынын өсүшүнө таасирин тийгизет.

Натыйжалар, март, 2024-жыл

1. Айылда жашаган 500 кыз-келин жана жаштар санариптик туризм, электрондук коммерция жана минималдуу капитал менен бизнес ачуу, жүргүзүү үчүн жаңы санариптик көндүмдөрдү колдонуу боюнча окуудан өтүштү; 201 жаңы жумуш орундары түзүлдү;
2. Microsoft Digital Literacy Framework санариптик компетенциялар кыргыз тилине которулду, анын ичинде 100 видео жана 100 презентация атайын мугалимдер үчүн. 50 университеттин 25 аларды окуу программаларына киргизилди; 150,000 студент санариптик компетенцияларын жогорулатышты;
3. GSMA фонду менен өнөктөштүктө мобилдик сабаттуулук боюнча инструментарий орус жана кыргыз тилдерине которулуп, локализацияланган, окуу китептери түрүндө басылып чыккан жана бүгүнкү күндө электрондук түрдө жеткиликтүү, ошондой эле ТВ жана радио аркылуу таратылды. Жалпы аудиториясы - 2,5 миллион көрүүчү;
4. Python программалоо тили кыргыз тилине которулуп, практикалык сунуштары 74 видеоролик түзүлгөн. Бул ресурстар 4 санарип платформада онлайн режиминде жеткиликтүү жана өлкө боюнча жарандык билим берүү борборунда 2000 ноутбуктарына орнотулган. Курстун аудиториясы - 150,000 студент жана 10,000 мугалим;
5. Материалдар 84 жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына, анын ичинде республикалык маанидеги 2 шаарга, 12 облустук маанидеги шаарга, 17 райондук маанидеги шаарга жана 453 айылдык аймакка таратылды;
6. Долбоор жаштар стартаптарынын конкурсун колдоп, ага 160 форма түшкөн. Алардын 22си акселерациялык программадан өтүп, 10 долбоор жалпы 2,7 миллион сомдук финансылык колдоого ээ болду. 255 жаңы жумуш оруну түзүлдү;
7. ТӨМдү колдоо максатында долбоордун алкагында университеттер үчүн инновациялык жашыл экономика боюнча курс иштелип чыккан. Окууга 30 окутуучу жана 394 студент катышты. Курс окуу процессине интеграцияланган;
8. 2 жылдын ичинде жалпы аудитория: санариптик платформалар - 2 552 507; улуттук жана аймактык деңгээлдеги подкасттар — 6 584 000; аймактык ТВ - 78 152, улуттук ТВ - 6 106 740; онлайн медиа - 6 492 716; социалдык тармактар — 4 723 163.